Author: Team VNM

महिला सबलीकरण- संरक्षण हा नेहमीच चर्चेचा एक केंद्रबिंदू राहिला आहे. मात्र महिलांवर होणाऱ्या अत्याचारांच्या आणि हिंसाचाराच्या अनेक दुर्दैवी घटनांची उदाहरणे … Read Moreवैवाहिक बलात्कार आणि कायदा

वारसा म्हणजे काय? वारसदार कोण असतात? वडि‍लांच्या मालमत्तेत मुली वारसदार असतात का? माहेरच्या एकत्र कुटुंबाच्या मालमत्तेत त्यांना हिस्सा मिळतो का? … Read Moreहिंदू वारसा हक्क कायद्यातील २००५ साली झालेल्या सुधारणांप्रमाणे वडिलोपार्जित मिळकतीतील महिलांचे वारसा हक्क

मीना आणि सुनीलची गोष्ट : आनंदी नात्याची सुरुवात (स्क्रिप्ट) मीना आणि सुनील त्यांच्या नात्यात सुखी, आनंदी नव्हते हे तर आपण … Read Moreमीना आणि सुनीलची गोष्ट : आनंदी नात्याची सुरुवात

मीना आणि सुनीलची गोष्ट – नक्की काय चुकले? (स्क्रिप्ट) मीना आणि सुनीलला आपण भेटलो आहोतच. लग्न झाल्यावर त्यांचे पहिले काही … Read Moreमीना आणि सुनीलची गोष्ट – नक्की काय चुकले?

सुनीलची गोष्ट – भाग २ (स्क्रिप्ट) सुनीलच्या आयुष्यात आपण काही अंशी डोकावलो आहोत. पण सुनीलची जडणघडण पूर्णपणे समजून घ्यायला, त्याच्या … Read Moreसुनीलची गोष्ट – भाग २

 सुनीलची गोष्ट – भाग १ (स्क्रिप्ट) मीनाचे ज्याच्याशी लग्न ठरले होते, त्याचे नाव होते सुनील. सुनीलचे आयुष्य मीनापेक्षा अगदी … Read Moreसुनीलची गोष्ट – भाग १

मीनाची गोष्ट – भाग २ (स्क्रिप्ट) मीनाच्या आयुष्यात आपण या आधी डोकावलो आहोतच. काही घटनांमुळे मीनाचे आयुष्य पार बदलूनच गेले. … Read Moreमीनाची गोष्ट – भाग २

मीनाची गोष्ट – भाग १ – (स्क्रिप्ट) ही आहे मीना. (एक लहान बाळ दिसतं). हे आहेत मीनाचे आई- वडील. “अभिनंदन. … Read Moreमीनाची गोष्ट – भाग १

मुलांना अशा विषयाबद्दल माहितीच नसते तर ते कहाणी कसे बनवतील? मुलांच्या लैंगिक शोषणाचा विषय आला की खूप मोठ्या प्रमाणात या … Read Moreमुले खोटे बोलतात आणि लैंगिक शोषणाची कहाणी करतात.

कोण म्हणतंय? साफ खोटं हाय, लिहून घ्या. वास्तवात महिला पुरुषांपेक्षा अनेक अर्थाने अधिक कणखर असतात. विज्ञानाने हे सिद्ध केलं आहे … Read Moreस्त्रिया पुरुषांच्या तुलनेत कमकुवत असतात/ पुरुष स्त्रियांपेक्षा अधिक ताकदवान असतात.

तक्रार नाही केली तर त्या घटनेचा त्यांच्या आयुष्यावर काय परिणाम होतात याचा विचार करा. वास्तविक बाल लैंगिक अत्याचार कधीही, कुठेही … Read Moreबाल लैंगिक अत्याचाराची तक्रार केली तर त्याचा मुलांच्या भविष्यावर नकारात्मक प्रभाव पडू शकतो.

हा आपला गैरसमज आहे. असं म्हणनंच चुकीचं आहे. आपल्या समाजात वेश्याव्यवसाय करणाऱ्या स्त्रीकडे बघण्याचा दृष्टिकोनच चुकीचा/नकारात्मक आहे. या स्त्रियांकडे नेहमी … Read Moreवेश्या व्यवसाय करणाऱ्या स्त्रीचा बलात्कार होऊ शकत नाही.

असं असत तर ४ वर्षाच्या मुलींवर बलात्कार झाले नसते. हे खोटं आहे. मुली/स्त्रिया यांच्यावर बलात्कार झाला तर त्यांनाच दोष दिला … Read Moreमुली/स्त्रिया कमी कपडे घालतात म्हणूनच त्यांच्यावर बलात्कार होतात.

त्यांचा ‘मानवी’ नाते संबंधांवर, एकेमकांना पूरक असण्यावर विश्वास आहे.   स्त्रीवादी स्त्रियांचा, पुरुषांचा आणि भिन्नलिंगी व्यक्तींचाही परस्पर प्रेम, आदर आणि … Read Moreस्त्रीवादी स्त्रियांचा लग्नव्यवस्थेवर विश्वास नाही.

उलटा चोर कोतवाल को डाटे! असं मूळीच नाही. मुलग्याची आस हे पुरुषप्रधान संस्कृतीचं मूल्य आहे. वंशाला दिवा हवां, अग्नी द्यायला … Read Moreबाईलाच वाटत असतं की तीला मुलगाच व्हावा.

असं समाजाला वाटत असतं लग्नाच्या नात्यात बलात्कार होत नसतात किंवा पती आपल्या पत्नीवर लैंगिक बळजबरी करू शकत नाही हा चुकीचा … Read Moreपती पत्नीच्या नात्यात बलात्कार होत नसतो.

पावसापासून वाचण्यासाठी अनेक उपाय असतात तसेच मारणाऱ्या नवऱ्यालाही सरळ करता येतं.. पाऊस ही घटना नैसर्गिक आहे पण नव-याने केलेली मारहाण … Read Moreपावसाने झोडपले अन नव-याने मारले, तर तक्रार कोणाकडे करणार!

चूक. बहुतेक वेळेस ‘सुशिक्षित, उच्च’ कुटुंबांमध्ये ते लपविलं/दाबलं जातं. लैंगिकता हा मुद्दाच मुळी कुठे वाच्चता करण्याचा नाही असा आपल्या समाजाचा … Read Moreबाल लैंगिक शोषण गरीब, अशिक्षित कुटुंबांमध्ये होतं.

नाही. तो नकारच असतो फक्त तो पुरुषांना समजत नाही. कारण मुलांचे, पुरुषांचे शिक्षण तसे झाले नाही. ‘नाही’ चा अर्थ त्यांना … Read Moreमुलींच्या नकारत होकारच असतो.

खरा पुरुष तोच जो बाईकडे माणूस म्हणून बघतो, तिचा आदर करतो. आपली पुरुषप्रधान व्यवस्था बाईला दुय्यम समजते, तिला कमी दर्जा … Read Moreजो बाईचं ऐकतो तो खरा पुरुष नसतो

हिंसेला व्यसन कारणीभूत नसते परंतु व्यसनामुळे हिंसेच्या प्रमाणात वाढ नक्की होते. प्रचंड दारू पिऊन आल्यावरही तो बाबा आपल्याच घरी जातो … Read Moreव्यसन हेच कौटुंबिक हिंसेला कारणीभूत ठरते

मला विचारा, मी मोठ्याच घरात कामाला जाते. (कशा रांगोळ्या काढता घरंदाज व्यथांनो! – नेमाडे यांची एक कविता) हिंसेची कारणं अनेक … Read Moreसुशिक्षित व सुसंस्कृत समजल्या जाणा-या घरांमध्ये हिंसा होत नाही.

ताप, सर्दी, खोकला अशा शरीराच्या आजारांप्रमाणेच मनाचेही काही आजार असतात. मानसिक आजारांचा आणि पूर्व जन्म, पाप पुण्य अथवा नजर अशा … Read Moreमानसिक आजार म्हणजे पूर्व जन्मीचं संचित किंवा कुणाची तरी वाईट नजर.

असं असत तर कौटुंबिक हिंसा थांबविण्यासाठी सरकारला कायदा करावा लागला नसता. खरं तर अनेकदा स्वतःच्या कुटुंबातच स्त्रिया व मुलं यांच्यावर … Read Moreकौटुंबिक हिंसा हा ज्याचा त्याचा वैयक्तिक प्रश्न आहे?

“हे प्रेमाचे नसून नियंत्रणाचे आणि सत्तेचे प्रतिक आहे.” हे तर अजिबात खरे नाही. राग हे अनेक भावनांचे संमिश्र मिश्रण आहे. … Read Moreरागावणे, अधिकार गाजवणे, प्रसंगी मारणे हे प्रेमाचे प्रतीक आहे.

“एकट्या स्त्रीने राहणं समाजाच्या पचनी पडत नाही म्हणून असं बोललं जात.” चुकीचा समज आहे हा. आपल्या समाजात पुरुषांनी एकटं राहिलं … Read Moreस्त्री एकटी राहू शकत नाही, तिला नेहमीच पुरुषाच्या आधाराची गरज असते.

“साफ खोटं. पुरुषांचा असा समज आपला पुरुषप्रधान समाजच करून देत असतो.” लैंगिक भावना पुरुष, स्त्री अथवा इतर, बहुतेकांना असतात. ज्या … Read Moreपुरुष उत्तेजित झाल्यानंतर स्वतःवर नियंत्रण ठेवू शकत नाहीत. म्हणून बलात्कार होतात.

“म्या अशीच हाय” पुरुषाच्या समर्थनार्थ ऐकायला मिळणारी ही वाक्य आहेत. आपल्या समाजात नवरा मालक, धनी असतो. पूजा (शब्दशः) नवऱ्याची होते. … Read Moreती तसलीच आहे, मुद्दाम करते. नवरा मारणार नाही तर काय पूजा करणार का?

“कायदा वापरायची वेळ कोण आणतं पण?” हाच प्रतिवाद अनेकदा दलित, आदिवासी, अल्पसंख्यांक किंवा अगदी मुलांच्या बाजूने असलेल्या कायद्यांविषयी केला जातो, … Read Moreसर्व कायदे स्त्रीचीच बाजू घेणारे आहेत/स्त्रियांसाठीचे कायदे म्हणजे पुरुषांवर अन्याय.

“नाही हो..प्लीज..” लैंगिक संबंध करावेसे वाटणे, जोडीदाराची ओढ असणे नैसर्गिक आहे. सर्वांच्याच बाबतीत. तुम्ही कधी आणि किती वेळा सेक्स करू … Read Moreसमलिंगी व्यक्ती नेहमी सेक्सचाच विचार करत असतात, त्यातून हिंसा होते.

(संदर्भ – मुलांचे लैंगिक शोषण, सुरक्षितता त्यांची – जबाबदारी आपली – विद्या आपटे) आश्रमशाळा मुलांसाठी लिंक https://sjsa.maharashtra.gov.in/mr/ashram-shala-mr अनुसुचीत जाती निवासी … Read Moreमुलांचे हक्क

“आपले अनुभव आठवून बघा की जरा! कोण होते ते?” नाही. मुलांचा होणारा लैंगिक छळ हे सुद्धा सत्ता संबंधांचं एक उदाहरण … Read Moreज्या व्यक्ती मुलांचा लैंगिक छळ करतात त्यांची मानसिक स्थिती चांगली नसते / त्या मानसिक रुग्ण असतात.

“काय म्हणता?” पूर्वीचा काय आणि आत्ताचा काय, हिंसा सर्वच काळात होताना दिसून येते. हिंसेच्या स्वरुपात/प्रकारात काळानुसार थोडे-फार बदल झाले आहेत. … Read Moreकौटुंबिक हिंसा, मारहाण पूर्वीच्या बायकांवर व्हायची. आजकाल असं काही होत नाही.

प्रत्येक व्यक्तीचा जगणे, अन्न, वस्त्र, निवारा, आरोग्य, शिक्षण हे मूलभूत अधिकार आहेत. याबरोबरच मुख्य गरज असते प्रेमाची. पण आजही शेकडो … Read Moreअनैतिक मानवी व्यापार, वेश्याव्यवसाय संबंधी

गर्भलिंगनिदानाला घालविण्यासाठी भारत सरकारने १९९४ साली गर्भलिंगनिदान विरोधी कायदा आणला. त्यानंतर त्यात २००३ मध्ये काही सुधारणा करण्यात आल्या. गर्भलिंगनिदान हा … Read Moreगर्भधारणापूर्व आणि प्रसवपूर्व निदान (गर्भलिंगनिवडीस प्रतिबंध) कायदा, १९९४, सुधारित २००३

गर्भपात म्हणजे काय? गर्भधारणेपासून २० आठवड्यांच्या काळातील गर्भ कोणत्याही पद्धतीने काढून टाकणे किंवा पडून जाणे म्हणजे गर्भपात. वीस आठवड्यांच्या आतील … Read Moreवैद्यकीय गर्भपात कायदा १९७१

मोठ-मोठ्या सोसायट्यात / बंगल्यात या एकडाव नाही. हिंसेचा सामना हर एक वर्ग, जाती, धर्म, वंश यातील महिलांना करावा लागतो. स्त्रियांवरील … Read Moreजिथे गरिबी आहे तिथेच हिंसा दिसते

आमच्या ८ मार्चचा कार्यक्रम नाही का बगीतला तुम्ही. कित्येक जण झेंडे घेऊन चालतेत मोर्चात. नाही. स्त्रीवाद फक्त स्त्रियांसाठी नाही. स्त्री … Read Moreफक्त स्त्रियाच स्त्रीवादी असतात

कोण म्हणतंय? साफ खोटं हाय, लिहून घ्या. वास्तवात महिला पुरुषांपेक्षा अनेक अर्थाने अधिक कणखर असतात. विज्ञानाने हे सिद्ध केलं आहे … Read Moreस्त्रिया पुरुषांच्या तुलनेत कमकुवत असतात / पुरुष स्त्रियांपेक्षा अधिक ताकदवान असतात.

“कमी म्हंजे किती?” नाही. हे धादांत खोटं आहे. भारतात लाखो महिला सातत्याने कुठल्या ना कुठल्या प्रकारच्या हिंसेचा आणि भेदभावाचा सामना … Read Moreकौटुंबिक हिंसा ही खूपच कमी स्त्रियांवर होते.

दुस-या व्यक्ती वर  नियंत्रण ठेवण्यासाठी त्यांना ब-याच वेळा  शारीरिक इजा केली जाते. त्यामध्ये  पुढील प्रकारच्या हिंसेचा वापर करणे. ठोसा मारणे … Read Moreशारीरिक हिंसा

  व्यक्तीवर होणा-या शारीरिक हिंसेचे परिणाम पुढीलप्रमाणे दिसून येतात. हाड मोडणे, भाजणे, डोक्याला इजा, अॅसिड टाकून भाजणे, चाकूचे वार अंतर्गत … Read Moreशारीरिक परिणाम

व्यक्तीवर झालेल्या हिंसेचे जसे शारीरिक परिणाम दिसतात. तसेच मानसिक परिणामही होतात. ते व्यक्तीच्या बोलण्या-वागण्यात झालेल्या बदलामुळे समजतात.  हे परिणाम पुढीलप्रमाणे दिसून … Read Moreमानसिक परिणाम

मानसिक/भावनिक हिंसेमध्ये पुढील प्रकार दिसून येतात. यामध्ये व्यक्तीला वाईट व हीन वागणूक,  व्यक्तीला जास्तीत जास्त परावलंबी व दुय्यम असल्याची जाणीव करून … Read Moreमानसिक/भावनिक

शारीरिक बळाचा वापर करून किवा न करता स्त्रीला तिच्या इच्छेविरुद्ध लैंगिक संबंध करावयास भाग पाडणे.  यामध्ये पुढील प्रकारच्या लैंगिक हिंसा … Read Moreलैंगिक छळ

  व्यक्तीवर झालेल्या लैंगिक हिंसेमुळे त्यांच्या लैंगिकतेवर ही परिणाम होतात. ते पुढीलप्रमाणे दिसून येतात. वेदना देणारा संभोंग लैंगिक आजाराचे संक्रमण … Read Moreलैंगिक परिणाम

पुरुषप्रधानतेतून सत्ता स्थापन करणे. या सत्तेचा वापर करून व्यक्तीवर नियंत्रण ठेवणे किवा व्यक्तीला बंधनात ठेवणे. यामध्ये पुढील प्रकारच्या हिंसा दिसून … Read Moreनियत्रण/बंधन घालणे

व्यक्तीवर/ स्त्रियांवर होणा-या हिंसेचे परिणाम त्यांच्या संपूर्ण आयुष्यावर होताना दिसून येतात. ते पुढीलप्रमाणे आहेत. स्त्रियांना जीवन जगणे, हिडणे, फिरणे अवघड … Read Moreइतर परिणाम

स्त्रियांना  आर्थिक दृष्ट्या स्वतंत्र दिले  नसल्यामुळे ती आर्थिक बाबीसाठी ब-याच वेळा  दुस-यावर  अवलंबून आहे,  याची सतत जाणीव करून बंधनात ठेवणे/ … Read Moreआर्थिक हिंसा

हे जरूर करा घाबरू नका, हिम्मत ठेवा. विश्वासातल्या व्यक्तीशी बोला. तात्काळ गरज असेल, तर हेल्पलाईनचा उपयोग करा. आपल्याजवळ नेहमी महत्त्वाचे/आवश्यक … Read Moreतुम्ही तुमच्या घरातच (कौटुंबिक हिंसा) हिंसेचा सामना करत असाल, तर…

हे जरूर करा तुमच्या सोबत छेडछाड / लैंगिक हिंसा होत असेल, तर त्या व्यक्तीला ठामपणे विरोध करा. ती व्यक्ती तुमच्या … Read Moreतुम्ही छेडछाड अथवा लैंगिक हिंसा सहन करत असाल तर..