कळ्या जपताना..

‘बाल लैंगिक शोषण’ ही एक जागतिक समस्या आहे आणि दुर्दैवाने भारतातही बालकांचे लैंगिक शोषण दिवसेंदिवस वाढत आहे. ‘युनिसेफ’ने २००५ ते … Read Moreकळ्या जपताना..

दोन पिढय़ांतील वाढतं अंतर

दोन पिढय़ांच्या या वादात घरातलं सौख्य, आनंद मात्र हरवून जातो. आज अनेक ज्येष्ठ नागरिकांच्या मानसिक, शारीरिक छळाच्या कहाण्या ऐकायला, पहायला … Read Moreदोन पिढय़ांतील वाढतं अंतर

लिंगभेदाचे बीज

कळत-नकळत आत्मसात केलेली पितृसत्ता: आपल्या मनात खोलवर रुजलेले लिंगभेदाचे बीज “बाळा, ही अतिशय लाजिरवाणी आणि शरमेची गोष्ट आहे; कोणालाही सांगू … Read Moreलिंगभेदाचे बीज

पुरुषप्रधान व्यवस्थेमुळे स्त्रियांवर येणारी नियंत्रणं

पुरुषप्रधान समाजव्यवस्थेत मूल्य व विचारसरणी ही पुरुषसत्ताक असते व स्त्रियांवर विविध प्रकारे बंधने व नियंत्रणे ठेवणारी आहे. ही नियंत्रणे विविध … Read Moreपुरुषप्रधान व्यवस्थेमुळे स्त्रियांवर येणारी नियंत्रणं

स्त्री-पुरूषांनी स्विकारावयाच्या महत्वाच्या गोष्टी

स्त्रियांवरील अन्यायांच्या मुळाशी,  समाजात असलेली पुरूषप्रधानता स्त्रियांना दिलेले दुय्यम स्थान आहे. पुरूषांनी समंजसपणे ही लटकी प्रधानता व स्त्रियांनी दुय्यमता मनातून … Read Moreस्त्री-पुरूषांनी स्विकारावयाच्या महत्वाच्या गोष्टी

ऑनर किलिंग

१९ वर्षीय कायद्याचे शिक्षण घेत असलेल्या मुलीचे प्रेमसंबंध समजले म्हणून तिचे शिक्षण बंद करून तिला घरी बसविले शिवाय तिच्या डोक्याला … Read Moreऑनर किलिंग

या मनामनातून बांधू या एक वाट जाणारी…..

आपल्या आसपासची, ओळखीची, जिवाभावाची किंवा अगदी अनोळखी, कधीही न पाहिलेली आठ लाख माणसं दर वर्षी या जगाला रामराम म्हणतायत. युद्धं, … Read Moreया मनामनातून बांधू या एक वाट जाणारी…..

पुरुषप्रधान समाजव्यवस्था म्हणजे काय?

पुरुषप्रधान समाज व्यवस्था म्हणजे अशी व्यवस्था ज्यात घरात आणि घराबाहेर, सर्वत्र पुरुषांना महत्व असते व सगळीकडे पुरुषांचे वर्चस्व असते आणि … Read Moreपुरुषप्रधान समाजव्यवस्था म्हणजे काय?

संस्कृतीरक्षण की स्त्रियांवरील हिंसा?

‘आजकालच्या मुली काय कपडे घालतात? बाई कशी साडीतच सुंदर दिसते. छानशी साडी नेसावी, टिकली लावावी. चार बांगड्या घालाव्यात. बाईचं रूप … Read Moreसंस्कृतीरक्षण की स्त्रियांवरील हिंसा?

दत्तक कायदा

मूल दत्तक घेण्यासंबंधी ‘वैयक्तिक कायद्याप्रमाणे’ या कायद्यातही फरक आढळतो. कोणतेही मूल दत्तक घेताना कायदेशीर गोष्टींची पूर्तता होणे गरजेचे आहे. कारण … Read Moreदत्तक कायदा

मुलांचा ताबा

हिंदू, खिश्चन, पारशी आणि विशेष विवाह कायद्यांतर्गत मुलांचा ताबा कोणत्या पालकाकडे द्यायचा याविषयी कायद्यात एकसारखेपणा दिसतो. मात्र मुस्लिम विवाह कायद्यात … Read Moreमुलांचा ताबा

स्त्रियांचा मालमत्तेचा हक्क

प्रत्येक स्त्रीला स्वतःच्या मालकीची संपत्ती बाळगण्याचा, त्या संपत्तीचा स्वतःच्या मर्जीप्रमाणे उपयोग करण्याचा किंवा स्वतःच्या इच्छेप्रमाणे त्या संपत्तीचे वाटप, विक्री किंवा … Read Moreस्त्रियांचा मालमत्तेचा हक्क

मुलांवरील अत्याचाराची तक्रार नोंदविण्यासाठी – प्रथम माहिती अहवाल (FIR)

गुन्हा घडल्याची माहिती / तक्रार जवळच्या पोलिस स्टेशनवर त्यावेळी ड्युटीवर असलेल्या अधिकाऱ्यांकडे करणे. ही तक्रार लिखित स्वरुपात असणं आवश्यक आहे … Read Moreमुलांवरील अत्याचाराची तक्रार नोंदविण्यासाठी – प्रथम माहिती अहवाल (FIR)

गर्भलिंगनिदान कायद्याची गरज व इतिहास

सर्व प्रथम मुंबई शहरातील २०० सोनोग्राफी सेंटर केंद्राचे डॉ संजीव कुलकर्णी यांनी एक सर्वेक्षण केले. . त्यानंतर सदर सर्वेक्षणाबाबत त्यांनी … Read Moreगर्भलिंगनिदान कायद्याची गरज व इतिहास

पालक तसेच ज्येष्ठ नागरीकांचे कल्याण आणि देखभाल, कायदा २००७

आपल्या जन्मदात्यांची देखभाल करणे, त्यांच्या आरोग्याची काळजी घेणे ही प्रत्येक सज्ञान अपत्याची जबाबदारी आहे. नोकरी व्यवसायामुळे मुले-मुली ही आई-वडीलांपासून, आजी-आजोबांपासून … Read Moreपालक तसेच ज्येष्ठ नागरीकांचे कल्याण आणि देखभाल, कायदा २००७

बाल लैंगिक अत्याचार विरोधी कायदा २०१२

बालक म्हणजे कोण? १८ वर्षे वयाच्या आतील कोणतीही व्यक्ती बालक किंवा अल्पवयीन आहे म्हणूनच ती व्यक्ती कोणत्याही लैंगिक कृत्यास सहमती … Read Moreबाल लैंगिक अत्याचार विरोधी कायदा २०१२

इंटरनेट, सामाजिक माध्यमे आणि स्त्रियांवरील हिंसा

“मुलीने नकार दिला अन ‘इगो हर्ट’ होऊन त्या मुलाने तिचा फोटो ती ‘कॉल गर्ल’ वाटेल असा क्रॉप करून तो फोटो … Read Moreइंटरनेट, सामाजिक माध्यमे आणि स्त्रियांवरील हिंसा

ज्येष्ठ नागरिक कायदा 2007

पोट कलम 1 – या कायद्यास आई-वडील व ज्येष्ठ नागरिक यांच्या चरितार्थ व कल्याणासाठी अधिनियम, 2007 असे संबोधण्यात येते. सदरचा … Read Moreज्येष्ठ नागरिक कायदा 2007

ज्येष्ठ नागरिकांसाठी असलेल्या योजना

ज्येष्ठ नागरिकांना बस प्रवास भाड्यात, राज्य परिवहन महामंडळ, रेल्वे प्रवास भाड्यात सवलती पुढील प्रमाणे आहेत रेल्वे: पुरुषांसाठी – 60 वर्ष … Read Moreज्येष्ठ नागरिकांसाठी असलेल्या योजना

ज्येष्ठ व्यक्तींनी स्वतःची काळजी कशी घ्यावी?

ज्येष्ठ व्यक्तींनीही याबाबत योग्य ती काळजी सुरुवातीपासूनच घेतली पाहिजे. आर्थिक बाबतीत आपल्या अत्यंत विश्वासाच्या व्यक्तीच्या सल्ल्याशिवाय कोणतेही निर्णय घेऊ  नयेत. … Read Moreज्येष्ठ व्यक्तींनी स्वतःची काळजी कशी घ्यावी?

ज्येष्ठ व्यक्तींवर होणारी हिंसा

हिंसा हा शब्दच मुळी मनात एक प्रकारची दहशत निर्माण करतो. हिंसेचे अनेक प्रकार आहेत. हिंसा अनेक पातळ्यांवर अनेक ठिकाणी अनेक … Read Moreज्येष्ठ व्यक्तींवर होणारी हिंसा

लैंगिक हिंसेबाबत आपल्याला माहित आहे का?

भारतात स्त्रियांविरोधात होणाऱ्या सामान्य गुन्ह्यांपैकी बलात्कार हा चौथा मोठा गुन्हा आहे. (सेफसिटी) जागतिक आरोग्य संघटनेने प्रकाशित केलेल्या अंदाजानुसार जगभरात तीन … Read Moreलैंगिक हिंसेबाबत आपल्याला माहित आहे का?

बलात्कार म्हणजे काय?

२०१३ मध्ये भारतात ‘बलात्कार’ याची व्याख्या व्यापक करण्यात आली आहे, यानुसार दुसऱ्या स्त्रीच्या योनीमध्येच नाही तर तोंड, गुदद्वार, मूत्रमार्ग किंवा … Read Moreबलात्कार म्हणजे काय?

छेडछाड म्हणजे काय?

मुली/स्त्रिया यांना शाळेत, कॉलेज, नोकरीला/कामधंदा किंवा कुठेही जाताना काही मुलं/पुरुष रस्ता अडवतात, अश्लील जोक करणे, शिट्ट्या, डोळा मारणे, पाठलाग करणे, … Read Moreछेडछाड म्हणजे काय?

पोलिसांची मदत कशी घ्याल? पोलिस प्रथम खबर अहवाल म्हणजे काय?

प्रथम खबर अहवाल म्हणजेच F.I.R. हा अहवाल मणजे घडलेल्या गुन्हयाबद्दल पोलिसांना दिलेल्या तपशीलवार माहितीचे लिखित स्वरूप असते. ही औपचारिक तक्रार … Read Moreपोलिसांची मदत कशी घ्याल? पोलिस प्रथम खबर अहवाल म्हणजे काय?

बलात्कार ऐतिहासिक घटना – १. मथुरा प्रकरण १९७२

मथुरा बलात्कार प्रकरण हे १९७२ रोजी महाराष्ट्र राज्याच्या चंद्रपूर जिल्ह्यातील देसाई गंज पोलिस ठाण्यात घडले, ज्यामध्ये मथुरा ही १६ वर्षाची … Read Moreबलात्कार ऐतिहासिक घटना – १. मथुरा प्रकरण १९७२

बलात्कार ऐतिहासिक घटना – २. भंवरीदेवी बलात्कार प्रकरण १९९२

राजस्थानमध्ये शासकीय कार्यक्रमातील आरोग्याचे काम करणाऱ्या भंवरीदेवी ‘साथीन’ म्हणून काम करत होत्या. त्यांनी बालविवाहासारख्या सामाजिक प्रश्नावर काम करण्याचं ठरविलं आणि … Read Moreबलात्कार ऐतिहासिक घटना – २. भंवरीदेवी बलात्कार प्रकरण १९९२

बलात्कार ऐतिहासिक घटना – ३. दिल्ली सामूहिक बलात्कार प्रकरण २०१२

ज्योतीसिंग ही दिल्ली मध्ये फिजिओथेरपीचं शिक्षण घेणारी २३ वर्षीय तरुणी (‘निर्भया’). देशाची भावी डॉक्टर तिच्यावर डिसेंबर २०१२ मध्ये संध्याकाळच्या वेळी … Read Moreबलात्कार ऐतिहासिक घटना – ३. दिल्ली सामूहिक बलात्कार प्रकरण २०१२

विवाहाअंतर्गत बलात्कार – कायदा हवाच, पण केव्हा?

अठरा वर्षे वयाच्या आतील पत्नीवर लैंगिक जबरदस्ती करणे हा कायद्याने गुन्हा आहे असे अलिकडेच सर्वोच्च न्यायालयाने म्हटले आहे. सर्वोच्च न्यायालयाने … Read Moreविवाहाअंतर्गत बलात्कार – कायदा हवाच, पण केव्हा?

कायदा तुमच्या हाती – लैंगिक अत्याचारांविरोधात कायदा-

अत्याचारांबाबत न बोलता ते सहन करीत राहिल्यास ते जास्त प्रमाणात आणि जास्त क्रूरतेने होऊ शकतात परंतु त्याविरोधात बोलल्यास, मदत घेतल्यास … Read Moreकायदा तुमच्या हाती – लैंगिक अत्याचारांविरोधात कायदा-

कामाच्या ठिकाणी होणारा लैंगिक छळ कायदा

लैंगिक छळ म्हणजे..? लैंगिक छळामध्ये स्त्रीच्या इच्छेविरुद्ध प्रत्यक्ष किंवा अप्रत्यक्षपणे केल्या जाणा-या कोणत्याही लैंगिक स्वरूपाच्या कृतींचा समावेश होतो. शारीरिक, तोंडी … Read Moreकामाच्या ठिकाणी होणारा लैंगिक छळ कायदा

मुलांवरील हिंसा – हे आपल्याला माहित आहे का?

एका ताज्या सरकारी आकडेवारीनुसार भारतात दर १५ मिनिटाला एका बालकाला लैंगिक अत्याचाराचा सामना करावा लागतो. राष्ट्रीय गुन्हे अन्वेषण विभागाने गुरुवारी … Read Moreमुलांवरील हिंसा – हे आपल्याला माहित आहे का?

मुलांना हे माहित असू द्या

शरीर – आपले शरीर हे आपल्या मालकीचे आहे त्याला इजा करण्याचा अधिकार कुणालाही नाही. कोण स्पर्श करु शकतं – लहान … Read Moreमुलांना हे माहित असू द्या

मुलांवरील लैंगिक अत्याचार प्रकार

स्पर्शाद्वारे अत्याचार मुलांच्या लैंगिक अवयवाला स्पर्श करणे किंवा हाताळणे. किंवा मुलाला आपल्या लैंगिक अवयवाला स्पर्श करण्यासाठी प्रवृत्त करणे. प्रौढ व्यक्तीने … Read Moreमुलांवरील लैंगिक अत्याचार प्रकार

मुले अशा अनुभवाबद्दल का बोलत नाहीत?

सामान्यतः मुले भीती किंवा लाजेपोटी त्यांच्याशी झालेल्या, होत असलेल्या लैंगिक अत्याचारांबद्दल मोकळेणाने बोलत नाहीत. अत्याचार करणा-याने गुप्तता पाळायला सांगितली म्हणून, … Read Moreमुले अशा अनुभवाबद्दल का बोलत नाहीत?

अत्याचार झालेल्या मुलांमध्ये आढळणारी लक्षणं आणि दीर्घकालीन परिणाम

पालक, शिक्षक, कार्यकर्ते, बालगृहातील कर्मचारी आणि मुलांच्या संदर्भातील इतरही महत्वाच्या व्यक्तींना मुलांवरील शारीरिक, मानसिक किंवा लैंगिक अत्याचाराची लक्षणं ओळखता येणं, … Read Moreअत्याचार झालेल्या मुलांमध्ये आढळणारी लक्षणं आणि दीर्घकालीन परिणाम

जर मुलांवर लैंगिक अत्याचार झाला असेल, तर……..

1. मुलावर विश्वास ठेवा लैंगिक अत्याचाराबाबत मुलं सहसा खोटं बोलत नाहीत. कोणत्याही परिस्थितीत शहानिशा करण्यासाठी मुलाला अत्याचारी व्यक्तीसमोर नेऊ नका. … Read Moreजर मुलांवर लैंगिक अत्याचार झाला असेल, तर……..

अत्याचार होऊ नये म्हणून काय काळजी घ्याल?

तुमच्यात व तुमच्या बालकामध्ये विश्वासाचे व मोकळ्या संवादाचे वातावरण निर्माण करा. स्वतःच्या भावना व्यक्त करण्यासाठी त्याला /तिला प्रोत्साहन द्या व … Read Moreअत्याचार होऊ नये म्हणून काय काळजी घ्याल?

आपल्या मुलांना जरूर शिकवा/सांगा

लैंगिक अत्याचारांना ठामपणे व जोरात नाही म्हणा. लैंगिक अत्याचाराची शक्यता दिसल्यास तेथून लगेच निघून जा, गरज पडल्यास जोराची शी आली … Read Moreआपल्या मुलांना जरूर शिकवा/सांगा

कौटुंबिक हिंसेबाबत आपल्याला माहित आहे का?

आपल्या समाजात आणि स्वतःच्या कुटुंबातच स्त्रियांवर हिंसा होताना आपण बघतो, ऐकतो आणि अनुभवतोही. या हिंसेची सुरुवातच स्त्रीच्या जन्मापासूनच होतांना दिसते. … Read Moreकौटुंबिक हिंसेबाबत आपल्याला माहित आहे का?

कौटुंबिक हिंसेचे चक्र

स्त्रीवर होणारी हिंसा ही एखाद दुसरी घटना आहे असे म्हणून तिला कमी लेखणे चुकीचे ठरेल. कुटुंबातील हिंसेचे गांभीर्य समजून येण्यासाठी … Read Moreकौटुंबिक हिंसेचे चक्र

कौटुंबिक हिंसाचार कायदा – कौटुंबिक हिंसाचाराला हद्दपार करूया

कौटुंबिक हिंसाचारापासून स्त्रियांचे संरक्षण २००५ हा कायदा २६ अक्टोंबर २००६ रोजी प्रत्यक्षात अंमलात आला. परंतु आजही या कायद्याबद्दल उलटसुलट चर्चा … Read Moreकौटुंबिक हिंसाचार कायदा – कौटुंबिक हिंसाचाराला हद्दपार करूया

कौटुंबिक हिंसेमध्ये संरक्षण अधिकाऱ्याची भूमिका

पीडित व्यक्तीला कौटुंबिक हिंसामुक्त जीवन सन्मानाने जगण्यासाठी सबळ करणे हे संरक्षण अधिका-याचे कर्तव्य आहे आणि त्यासाठीच त्यांची पीडबल्यू डीव्हीए (कौटुंबिक … Read Moreकौटुंबिक हिंसेमध्ये संरक्षण अधिकाऱ्याची भूमिका

हुंडा – हुंड्यासाठी छळ, विविध स्वीरूपातली हुंड्याची मागणी, हुंडाबळी

आपल्या समाजात जात, धर्म यांनुसार खूप वेगवेगळ्या रूढी-परंपरा आहेत. त्यानुसार हुंडा घेण्याच्या पद्धतीही वेगवेगळ्या आहेत. महाराष्ट्र राज्याचा जरी औद्यौगीकीकरणामध्ये आणि … Read Moreहुंडा – हुंड्यासाठी छळ, विविध स्वीरूपातली हुंड्याची मागणी, हुंडाबळी

लिव्ह इन नात्याबद्दल आणि त्यातून होणारी हिंसा

भारतात लग्नव्यवस्था आज ही भक्कमपणे पाय रोवून आहे. मुलगी-मुलगा वयात आले की त्यांच्या लग्नाबद्दल प्रत्यक्ष –अप्रत्यक्ष चर्चा सुरु होते. मुलीला … Read Moreलिव्ह इन नात्याबद्दल आणि त्यातून होणारी हिंसा

एन आर आय लग्नातील हिंसा आणि स्त्रियांनी काय काळजी घ्यावी

परदेशात जायला मिळणे ह्याची क्रेझ खूप असते. मग फिरण्याच्या निमित्ताने असो व कामासाठी. नोकरी तिथे मिळाली वा लग्न करून परदेशस्थ … Read Moreएन आर आय लग्नातील हिंसा आणि स्त्रियांनी काय काळजी घ्यावी